به گزارش کمیته رسانه و ارتباطات شورای ائتلاف نیروهای انقلاب، دولت سیزدهم در ۱۲ مرداد ۱۴۰۰ آغاز به کار کرد و در ۳ شهریور ۱۴۰۰ نیز کابینه سیزدهم از مجلس شورای اسلامی رأی اعتماد گرفت. مجموعه اقدامات دولت در حدود ۱۵ ماه اخیر نشان داد که دولت سیزدهم، دولتی پُرکار و خستگی ناپذیر است.

سفرهای مستمر استانی، تکمیل اَبَرپروژه های نیمه کاره و معطل مانده از جمله پروژه های آبرسانی و راه آهن سراسری، واکسیناسیون کرونا، اصلاح نظام پرداخت یارانه ها، برگزاری جلسات نظارت ستادی، احیای جلسات شوراهای عالی، پیوستن به شانگهای، هموارسازی مسیر پیوستن به بریکس، افزایش صادرات نفتی و غیرنفتی و بازگشت پول آن، سرعت عمل در مدیریت بحران ناشی از حوادث و بلایای طبیعی، نظارت میدانی، جوانگرایی، پرهیز از جنجال آفرینی و بهانه تراشی، ابتکاراتی از جمله کشت فراسرزمینی و پالایشگاه فراسرزمینی، پرهیز از اشرافیگری، قوی تر شدن رویکرد تعامل با شرق و بکارگیری ادبیات مقتدرانه در مواجهه با دولت های سلطه گر غربی، مردم داری، عدم قطعی برق در فصل گرما، عدم قطعی گاز در فصل سرما در استان های شمالی و امضا و اجرای قرارداد سوآپ گازی، پرداخت بدهی های دولت قبل و... از جمله شاخصه های دولت سیزدهم است.

نگاهی به اهم اقدامات دولت سیزدهم

۱- سفرهای استانی: دولت سیزدهم در یازده ماه نخست، ۳۱ سفر استانی را انجام داده و هم اکنون مدتی است که دور دوم سفرهای استانی با دستور کار افتتاح پروژه ها و بازدیدهای میدانی از روند پیشرفت پروژه های نیمه کاره با تمرکز بر حوزه مسکن و اشتغال کلید خورده است.

۲- واکسیناسیون کرونا: تا نیمه مرداد ۱۴۰۰(پایان کار دولت روحانی) حدود ۱۹ میلیون دز واکسن کرونا وارد کشور شد. با شروع کار دولت سیزدهم، به جهت رهایی از حصارهای خودساخته تغییر در ریل گذاری سیاست خارجی، روند واردات واکسن کرونا، به طرز چشمگیری افزایش پیدا کرد. بر همین اساس تا پایان اسفند ۱۴۰۰ و در حدود ۸ ماه پس از روی کارآمدن دولت جدید، مجموع واکسن های وارد شده به کشور به حدود ۱۶۰ میلیون دز رسید. یعنی در این مدت، میزان واردات واکسن کرونا ۸ برابر افزایش یافت.

این روند ادامه پیدا کرد و تولیدات داخلی واکسن کرونا نیز به میزان انبوه وارد بازار شد و کار به جایی رسید که از تعداد ۷۰۰ فوتی کرونا در تابستان ۱۴۰۰ به روزهای بدون فوتی کرونا رسیدیم و حتی در تعداد روزهای متعدد و متوالی، تعداد فوتی ها به صفر رسید. نکته قابل توجه اینجاست که اکنون کشورهایی از جمله آمریکا آمار ۱۶۷ کشته روزانه و آلمان و فرانسه نیز به ترتیب ۱۳۴ فوتی و ۸۸ فوتی در روز را ثبت کرده اند و این نشان می دهد که در مبارزه با ویروس کووید ۱۹ نتوانستند به صورت مستمر به موفقیت دست یابند.

۳- افزایش صادرات نفتی و غیرنفتی: افزایش ۴۰ درصدی صادرات نفتی و غیرنفتی و بازگشت ارز حاصل از فروش آن از جمله اقدامات مهم دولت سیزدهم است. در دولت سیزدهم بیش از ۵۵ قرارداد و تفاهم‌نامه در حوزه نفت و گاز به ارزش ۱۶،۵ میلیارد دلار با شرکت‌های داخلی و خارجی امضا شد. ارزش قرارداد توتال در دولت قبل حدود ۴،۸ میلیارد دلار بوده است.

۴- سپری کردن تابستان بدون قطعی برق: دولت سیزدهم در شرایطی تابستان ۱۴۰۱ را بدون قطعی برق سپری کرد که خاطره تلخ خاموشی‌های تابستان ۱۴۰۰ روزهای سختی را برای مردم رقم زده بود. دولت در این خصوص رکوردهای قابل توجهی را ثبت کرد. انجام تعمیرات در سریعترین زمان ممکن و فعال بودن ۹۸ درصد از کل نیروگاه ها در اوج مصرف و اضافه‌شدن  ۵ هزار و ۵۰۰ مگاوات به ظرفیت برق کشور، از جمله این رکوردها است. لازم به ذکر است که کاهش نرخ خروج اضطراری واحدهای نیروگاه‌ها در شرایطی در دولت سیزدهم به کمتر از ۲ درصد رسید که نصاب جهانی این شاخص در بازه زمانی پیک فراتر از ۵ درصد است.

۵- تکمیل اَبَرپروژه های نیمه کاره و معطل مانده: آیت‌الله رئیسی در اولین سفر استانی به خوزستان سفر کرد. رئیس‌جمهور در این سفر، پروژه آبرسانی غدیر را به‌عنوان اصلی‌ترین پروژه بر زمین مانده در استان عنوان کرد. پروژه آبرسانی غدیر طی ۱۲ سال از سال ۸۸ تا ۱۴۰۰ معطل و نیمه کاره مانده بود. این پروژه عظیم در نهایت با تلاش خستگی ناپذیر دولت در شهریور ۱۴۰۱ آب شرب قریب به ۴.۷ میلیون نفر از جمعیت استان خوزستان در ۲۶ شهر و ۱۶۰۸ روستا را تامین کرد.

در یک نمونه دیگر، پروژه آبرسانی سنندج یکی از پروژه‌های نیمه‌تمام بود که تا پایان دولت دوازدهم فقط ۱۵ درصد پیشرفت داشت، اما در دولت سیزدهم اجرای آن در اولویت‌ قرار گرفت و با اقدام جهادی دولت ۸۵ درصد باقیمانده طرح اجرا و این پروژه اخیرا تکمیل و افتتاح شد.

پروژه آبرسانی همدان نیز از پروژه هایی بود که سالها معطل مانده بود و در دولت سیزدهم به بهره برداری رسید.  این پروژه در ۱۷ سال گذشته فقط ۴۰ درصد پیشرفت داشت که از ابتدای فعالیت دولت سیزدهم روند اجرای آن سرعت چشمگیری گرفت و این ابرپروژه در شهریور ۱۴۰۱ به بهره برداری رسید.

همچنین در یک نمونه دیگر، راه آهن زاهدان- خاش به طول ۱۵۵ کیلومتر به عنوان بخشی از طرح سراسری راه آهن چابهار- زاهدان در دولت سیزدهم افتتاح شد. راه‌آهن چابهار- زاهدان به دلیل قرار گرفتن در مسیر ارتباطی تنها بندر موجود در سواحل مکران و اهمیت این شریان ارتباطی در توسعه تجارت و تبادل کالا در بندر چابهار از اهمیت بالایی برخوردار است.

به گفته مقامات مسئول، عملیات اجرایی در مسیرهای ریلی رشت-کاسپین به طول ۳٥ کیلومتر، بستان آباد-تبریز به طول ٤٤ کیلومتر، همدان-سنندج به طول ١٥١ کیلومتر ومیانه- اردبیل به طول۱۷۵ کیلومتر با جدیت در حال پیگیری است و در صورت تامین منابع لازم امکان افتتاح و بهره برداری از آن ها تا پایان سالجاری فراهم است.

۶-  پرداخت بدهی های دولت قبل: دولت قبل با فروش حجم عظیمی از اوراق بدهی و تنظیم سررسید این اوراق در زمان دولت سیزدهم، از یک سو هزینه‌های بودجه را از ساده‌ترین و پرهزینه‌ترین روش یعنی بدهی تامین کرد و از سوی دیگر دولت سیزدهم را در مخمصه تسویه بیش از ۵۰۰ هزار میلیارد تومان بدهی قرار داد.

با اینحال رویکرد دولت سیزدهم در این خصوص، قابل قبول بوده است. به گفته مقامات مسئول دولت تاکنون حدود ۱۲۰ هزار میلیارد تومان از بدهی های دولت قبلی به بانک مرکزی را پرداخت کرده است.

۷- اصلاح نظام پرداخت یارانه ها: در دولت سیزدهم اصلاح روند تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی بر اساس قانون مصوب مجلس، از سوی دولت و با هدف عادلانه‌سازی توزیع یارانه در کشور از ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۱ با افزایش رسمی قیمت چهار قلم کالای اساسی مرغ، تخم‌ مرغ، روغن و لبنیات عملیاتی شد.

دولت سیزدهم برای اجرای این سیاست مبلغ ۴۰۰ هزار تومان به هر نفر از افراد سه دهک اول تا سوم و مبلغ ۳۰۰ هزار تومان به هر نفر از دهک چهارم تا نهم پرداخت کرده است. ارز ۴۲۰۰ تومانی از ابتدای سال ۹۷ به‌منظور تثبیت قیمت کالاها و مایحتاج سفره مردم در نوسانات دلار آن روزها، به تشخیص دولت دوازدهم وارد چرخه اقتصاد کشور شد اما شواهد و آمار حکایت از آن دارد که این ارز ترجیحی، نه‌تنها نتوانست اهداف مورد نظر خود را محقق کند، بلکه به معضلی جدید برای اقتصاد ایران تبدیل شد.

اصلاح این معضل، اگرچه تأکید و تصریح قانون و اقتصاددانان بود اما تعلل دولت‌های گذشته از یک‌سو، و تبعات تداوم این رویه اشتباه از سوی دیگر، سبب شد به‌رغم دشواری‌های غیرقابل انکار، دولت سیزدهم وارد میدان شده و آن را انجام دهد.

نکته مهم اینجاست که پرداخت یارانه‌ها در قالب ارز ترجیحی باعث می شد که این یارانه در قالب قاچاق کالا در اختیار کشورهای همسایه قرار گیرد. اما با عادلانه سازی نظام پرداخت یارانه ها شاهد کاهش قاچاق بودیم.

۸- پیوستن به شانگهای و هموارسازی مسیر پیوستن به بریکس: ایران چندین سال عضو ناظر سازمان اقتصادی شانگهای بود. اما در دولت سیزدهم به جهت تغییر ریل گذاری در سیاست خارجی و نگاه ویژه به تعامل با شرق، وضعیت ایران در شانگهای تغییر کرد.

بر همین اساس در شهریور ۱۴۰۰ و در بیست ویکمین اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای، ایران به عضویت کامل این سازمان درآمد. این عضویت راهبردی تاثیر مهمی بر روند همکاری های همه جانبه ایران در راستای سیاست همسایگی و آسیا محور دارد.

علاوه بر این، در حال حاضر ایران به صورت رسمی برای عضویت در بریکس پلاس درخواست داده است و این درخواست با استقبال اعضای بریکس روبه‌رو شده است. پیش از این خبرگزاری تاس در گزارشی نوشت: «در حالی که آمریکا همچنان مشغول تحریم جهان است، ایران و آرژانتین برای عضویت در بریکس درخواست داده‌اند.»

۹- اجرای ابتکاراتی از جمله کشت فراسرزمینی و پالایشگاه فراسرزمینی: در دولت سیزدهم با اجرای طرح مبتکرانه کشت فراسرزمینی، ونزوئلا یک میلیون هکتار زمین کشاورزی در اختیار ایران قرار داد. روسیه نیز اعلام کرد که ۱۰۰ هزار هکتار زمین کشت فراسرزمینی در اختیار ایران قرار می‌دهد.

علاوه بر این ایران چندین ماه است که پروژه‌ای بسیار مهم و کلیدی را تحت عنوان «پالایشگاه فراسرزمینی» در بیش از ۶ کشور جهان دنبال کرده است. نخستین پالایشگاه فراسرزمینی به نام ال‌پالیتو در ونزوئلا است که پالایش روزانه بخشی از نفت خام میدان‌های کشور در این پالایشگاه صورت می‌گیرد. 

۱۰- عدم قطعی گاز در فصل سرما در استان های شمالی و امضا و اجرای قرارداد سوآپ گازی: در دولت قبل به دلیل قصور و تقصیرهای وزارت نفت و وزارت امور خارجه، تبادلات گازی با ترکمنستان و اتصال شبکه گاز ایران به این کشور متوقف شده بود و این مسئله قطع گاز و برق را در پی داشت. در این میان، استان‌های شمالی در فصل سرما با قطعی گاز مواجه شده و این مسئله مشکلات زیادی را برای مردم رقم زده بود.

اما در دولت سیزدهم، دیپلماسی جان تازه‌ای گرفت و در همین راستا قرارداد سوآپ گازی میان ایران، ترکمنستان و آذربایجان در جریان سفر رئیس‌جمهور به ترکمنستان- آذر ۱۴۰۰- به امضا رسید و چندی بعد اجرایی شد. این اقدام موجب شد که در زمستان سال گذشته شاهد قطعی گاز و برق نبودیم. به عقیده کارشناسان این قرارداد راه را برای قراردادهای بزرگتر در آینده و تبدیل ایران به‌هاب انرژی منطقه باز می‌کند.

۱۱- مردم داری، پرهیز از اشرافیگری و جوانگرایی: رهبر معظم انقلاب در ۸ شهریور ۱۴۰۱ در دیدار رئیس جمهور و اعضای هیئت دولت، زنده کردن امید و اعتماد مردم را مهمترین توفیق دولت دانستند. ایشان سفرهای استانی دولت(از جمله نقاط محروم و دور افتاده)، نظارت میدانی بر کارها و همدلی عمیق با مردم، سرعت عمل و حضور در محل حوادث طبیعی و پیش‌بینی‌نشده به نشانه همدردی دولت با مردم، زدوده شدن رقابتهای منفی و مناقشه‌برانگیز در روابط بین قوا که موجب آشفته کردن ذهن مردم می‌شد و همچنین جوانگرایی را از توفیقات دولت سیزدهم برشمردند.